Phát huy tinh thần chiến thắng Điện Biên Phủ, khơi dậy khát vọng xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng cho sinh viên thời kì cách mạng công nghiệp 4.0

Chiến thắng vĩ đại Điện Biên Phủ năm 1954 đã ghi vào lịch sử Việt Nam như “một Bạch Đằng, một Chi Lăng hay một Đống Đa trong thế kỉ XX” và đi vào lịch sử thế giới như “một chiến công chói lọi đột phá thành trì của hệ thống nô dịch thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc”, chiến thắng Điện Biên Phủ là biểu tượng sáng ngời của ý chí, bản lĩnh, trí tuệ Việt Nam, của sức mạnh chiến tranh nhân dân Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh. Bài viết bắt đầu từ việc khẳng định ý nghĩa lịch sử của chiến thắng Điện Biên Phủ, theo đó phân tích làm rõ ý nghĩa lịch sử, tầm vóc thời đại của chiến thắng Điện Biên Phủ và giá trị của nó đối với công tác giáo dục sinh viên trong giai đoạn hiện nay. Trên cơ sở đó, đề xuất một số biện pháp phát huy tinh thần chiến thắng Điện Biên Phủ nhằm lan toả mạnh mẽ khát vọng xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng, tạo động lực cho sinh viên mạnh dạn dấn thân, tự tin khởi nghiệp trong thời kì cách mạng công nghiệp 4.0.

1. Chiến thắng Điện Biên Phủ – ý nghĩa và bài học

Chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” là thắng lợi của bản lĩnh, trí tuệ Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh, khẳng định đường lối chính trị, quân sự đúng đắn của Đảng, tư duy quân sự độc đáo, sự mưu lược, quyết đoán của Đại tướng, Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp và sự mưu trí, dũng cảm của cán bộ, chiến sĩ, dân công hoả tuyến,… trên mặt trận. Chiến thắng này là kết quả đấu tranh bền bỉ của quân và dân ta qua chín năm trường kì kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, dưới sự lãnh đạo đúng đắn, tài tình của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh; của sức mạnh vĩ đại và truyền thống yêu nước của toàn dân tộc Việt Nam; là thắng lợi của tình đoàn kết liên minh chiến đấu toàn diện giữa quân đội, nhân dân Việt Nam – Lào – Cam-puchia và sự ủng hộ, giúp đỡ to lớn của các nước XHCN, của nhân dân, các phong trào yêu chuộng hoà bình, phong trào đấu tranh cho độc lập, tự do, công lí và chính nghĩa trên toàn thế giới.

70 năm đã trôi qua nhưng những giá trị và ý nghĩa thời đại của chiến thắng Điện Biên Phủ vẫn còn vẹn nguyên, toả sáng trong lịch sử đấu tranh cách mạng hào hùng của dân tộc; thắng lợi đó có giá trị lí luận, thực tiễn rất sâu sắc, để lại nhiều bài học quý giá đối với sự nghiệp đổi mới, hội nhập, phát triển, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Những năm qua, Đảng ta đã đặt ra mục tiêu cho tương lai của đất nước, của dân tộc, đó là hiện thực hoá khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; phấn đấu đến giữa thế kỉ XXI, nước ta trở thành nước phát triển, theo định hướng XHCN và giữ vững an ninh quốc gia, bảo vệ vững chắc Tổ quốc. Việt Nam hiện nay đứng thứ 15 thế giới về dân số, nằm trong tốp những quốc gia có nền kinh tế tăng trưởng nhanh trên thế giới, dự kiến đến giữa thế kỉ này sẽ nằm trong tốp 20. Việt Nam là một nước có tiềm năng lớn để phát triển và việc gợi mở “khát vọng hùng cường” là điều cần thiết và có ý nghĩa thiết thực (Nguyễn Minh Hải, 2024).

Phát huy tinh thần chiến thắng Điện Biên Phủ, lan toả hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ”, giáo dục, bồi dưỡng rèn luyện thế hệ trẻ, những chủ nhân tương lai của đất nước, chính là khơi dậy và tiếp thêm cho sinh viên động lực về khát vọng xây dựng đất nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng. Đó vừa là niềm tự hào vừa là vinh dự và trách nhiệm thế hệ trẻ nói chung và sinh viên nói riêng thời kì cách mạng công nghiệp 4.0.

2. Biểu hiện của tinh thần chiến thắng Điện Biên Phủ

Tinh thần chiến thắng Điện Biên Phủ trước hết là tinh thần yêu nước nồng nàn, kiên cường bất khuất, không sợ hi sinh gian khổ, sẵn sàng xả thân vì Tổ quốc; tinh thần đoàn kết chặt chẽ trong toàn Đảng, toàn quân, toàn dân và cả dân tộc trên dưới một lòng, triệu người như một; tiếp đến là tinh thần sáng tạo tuyệt vời của con người Việt Nam.

– Tinh thần yêu nước nồng nàn, kiên cường bất khuất, không sợ hi sinh gian khổ, sẵn sàng xả thân vì Tổ quốc

Tinh thần Điện Biên Phủ trước hết là tinh thần yêu nước, là tinh thần “không có gì quý hơn độc lập tự do”, bất khuất không cam chịu làm nô lệ, sẵn sàng xả thân vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, chính tinh thần này đã định hướng cho những hành động dũng cảm trong chiến đấu, giúp người lính khắc phục những khó khăn tưởng chừng không thể vượt qua, làm được những việc tưởng chừng không thể làm nổi, tạo nên bước tiến vượt bậc về khả năng và sức mạnh chiến đấu để đánh bại mọi kẻ thù. Đó là những nhân tố chủ yếu tạo nên bản sắc văn hoá của dân tộc Việt Nam mà chủ đạo là văn hoá yêu nước được hun đúc qua mấy nghìn năm lịch sử. Có nhà thơ đã viết:

“Chiến sĩ Điện Biên đồng chí ơi

Xin anh sống mãi ở trên đời

Để nghe anh kể ngàn thế kỉ

Sang sảng hùng ca đất với người”

“Vần thơ về những người lính trong chiến dịch Điện Biên kiên cường, bất khuất, anh dũng trước đội quân xâm lược thực dân hùng mạnh tạo nên chiến thắng vang dội đã và đang không ngừng nhắc nhở mỗi chúng ta về giá trị của hoà bình và độc lập, tự do vĩ đại như thế” (Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, 2022). Trên thế giới, rất ít dân tộc tự mình đứng lên đấu tranh giành được độc lập tự do như dân tộc Việt Nam, nước ta là nước tiên phong, đi đầu và đã giành thắng lợi trong phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc trên toàn thế giới, là tấm gương sáng cho những nước thuộc địa ở châu Á, châu Phi, châu Mỹ Latinh, các nước thuộc địa trong phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc hết sức ngưỡng mộ, khâm phục Việt Nam vô cùng, coi Việt Nam như một tấm gương – biểu tượng của tinh thần đấu tranh giành độc lập thế kỉ 20. “Tinh thần chiến thắng Điện Biên” nếu chúng ta biết phát huy một cách linh hoạt, sáng tạo trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, chắc chắn chúng ta sẽ thành công, khát vọng về một Việt Nam hùng cường sẽ trở thành hiện thực trong tương lai không xa.

– Tinh thần quyết chiến, quyết thắng

Tinh thần quyết chiến, quyết thắng thể hiện qua chỉ thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh (tháng 12/1953) cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp: “Chiến dịch này là một chiến dịch rất quan trọng không những về quân sự mà cả về chính trị, không những đối với trong nước mà đối với quốc tế. Vì vậy, toàn quân, toàn dân, toàn Đảng phải tập trung hoàn thành cho kì được”; qua lời dặn của Bác trước khi Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp lên đường ra mặt trận: “Trận này rất quan trọng, phải đánh cho thắng. Chắc thắng mới đánh, không chắc không đánh.”.

Tinh thần quyết chiến, quyết thắng thể hiện ở ý chí quyết tâm, tinh thần khắc phục khó khăn của bộ đội và nhân dân. Để chuẩn bị cho chiến dịch Điện Biên Phủ với tinh thần “tất cả cho tiền tuyến, tất cả để chiến thắng”, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đã nêu cao tinh thần anh dũng chiến đấu và phục vụ chiến dịch, “đem toàn lực chi viện chiến dịch Điện Biên Phủ và nhất định làm mọi việc cần thiết để giành toàn thắng cho chiến dịch này”. Chuẩn bị bước vào chiến dịch, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trao lá cờ “Quyết chiến, Quyết thắng” và gửi thư động viên cán bộ, chiến sĩ, người nhấn mạnh: “nhiệm vụ của các chú lần này rất to lớn, khó khăn, nhưng rất vinh quang… Bác tin chắc rằng các chú sẽ phát huy thắng lợi vừa qua, quyết tâm vượt mọi khó khăn gian khổ để làm tròn nhiệm vụ vẻ vang sắp tới.”, lá cờ Bác trao và lời động viên của Người đã trở thành lời hiệu triệu, động viên đồng bào, cán bộ, chiến sĩ, thanh niên xung phong, dân công hoả tuyến mặt trận Điện Biên Phủ nêu cao tinh thần quyết chiến, quyết thắng. Đặc biệt, sau khi Đảng ủy và Bộ Chỉ huy Chiến dịch quyết định thay đổi phương châm và kế hoạch tác chiến chiến dịch từ “đánh nhanh, giải quyết nhanh” sang “đánh chắc, tiến chắc”, mọi cán bộ, đảng viên, chiến sĩ và các lực lượng đều tin tưởng phương châm “đánh chắc, tiến chắc”, phát huy tinh thần chịu đựng gian khổ, khắc phục khó khăn, liên tục chiến đấu dài ngày, dũng cảm, sẵn sàng hi sinh, quyết chiến, quyết thắng, như lời bài hát: “Dốc núi cao cao, nhưng lòng quyết tâm còn cao hơn núi. Vực sâu thăm thẳm, vực nào sâu bằng chí căm thù.”. Với sự nỗ lực cao độ của toàn quân, toàn dân, sau 56 ngày đêm “khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt”, trải qua ba đợt tiến công, bộ đội ta mưu trí, sáng tạo, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, chấp hành nghiêm mệnh lệnh chiến trường, nêu cao chủ nghĩa anh hùng cách mạng, quyết chiến – quyết thắng, kiên cường, dũng cảm hi sinh lập nhiều chiến công, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đập tan toàn bộ tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ. Những tấm gương tiêu biểu như Tô Vĩnh Diện, Phan Đình Giót, Trần Can, Bế Văn Đàn, Hoàng Văn Nô, Đặng Đình Hồ, Hoàng Khắc Dược và nhiều anh hùng, liệt sĩ, chiến sĩ, thanh niên xung phong, dân công hoả tuyến tích cực tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu đã làm rạng rỡ thêm truyền thống yêu nước của dân tộc Việt Nam anh hùng.

Bài học về ý chí quyết tâm, tinh thần quyết chiến, quyết thắng khát vọng hi sinh cống hiến cho sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc của cán bộ, chiến sĩ, nhân dân ta tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ vẫn còn nguyên giá trị lí luận và thực tiễn trong việc giáo dục thế hệ trẻ hôm nay nói chung và sinh viên nói riêng. Nhất định thế hệ trẻ hôm nay sẽ kế tục và nâng tầm xứng đáng khát vọng phát triển, khát vọng cống hiến cùng ý chí quyết tâm hiện thực hoá khát vọng xây dựng đất nước giàu mạnh, dân chủ, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, sánh vai với các cường quốc năm châu.

– Tinh thần đoàn kết chặt chẽ trong toàn Đảng, toàn quân, toàn dân và cả dân tộc trên dưới một lòng, triệu người như một

Sức mạnh làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ là sức mạnh của lòng yêu nước và tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng, sức mạnh của toàn dân, toàn quân, của cả nước, từ tiền tuyến đến hậu phương được động viên vào trận quyết chiến chiến dịch Điện Biên Phủ. Chiến thắng Điện Biên Phủ là sự kết tinh trí tuệ, bản lĩnh của Đảng, sự lãnh đạo đó không những thể hiện ở đường lối chính trị và đường lối quân sự đúng đắn, ở sự chỉ đạo chiến lược và chiến thuật tài tình trên chiến trường mà điều quan trọng còn thể hiện ở vai trò tiên phong hi sinh, gương mẫu của những người đảng viên. Trước những thử thách ác liệt của trận Điện Biên Phủ, biết bao đảng viên ưu tú đã một lòng vì nước vì dân, nêu cao tinh thần gương mẫu, đoàn kết trong chiến đấu, không quản gian khổ, hi sinh, sẵn sàng xả thân lập công tập thể để giành chiến thắng. Nhà thơ Tố Hữu đã viết:

“Và những chị, những anh ngày đêm ra tiền tuyến

Mấy tầng mây gió lớn mưa to Dốc Pha Đin, chị gánh, anh thồ

Đèo Lũng Lô, anh hò, chị hát Dù bom đạn xương tan, thịt nát

Không sờn lòng, không tiếc tuổi xanh”  

– Tinh thần sáng tạo, ý chí quyết tâm của con người Việt Nam

Chiến dịch Điện Biên phủ là bước phát triển cao của cuộc chiến tranh nhân dân, của nghệ thuật quân sự Việt Nam trong kháng chiến chống thực dân Pháp. Để làm nên thắng lợi Điện Biên Phủ, chúng ta đã huy động sức mạnh của toàn dân tộc, giải quyết thành công và sáng tạo nhiều vấn đề về chiến lược quân sự, nghệ thuật chiến dịch và chiến thuật, trong đó nổi bật là buộc địch phải đánh theo cách đánh của ta, không phát huy được ưu thế công sự kiên cố, hoả lực mạnh, sức cơ động cao. Sự sáng tạo độc đáo, biểu hiện trí thông minh của nhân dân ta, làm cho thực dân Pháp hết sức bất ngờ, thán phục và khiếp sợ. Đó là những cách vận chuyển tiếp tế cho chiến dịch rất độc đáo bằng việc sử dụng các phương tiện thô sơ như xe trâu, xe bò, xe cút kít và những chiếc xe đạp thồ “có một không hai” là phương tiện chính vận chuyển lương thực, thực phẩm, vũ khí, đạn dược lên Điện Biên Phủ. Với dây kéo, trục tời, cục chèn và bài hò kéo pháo mà những khẩu pháo nặng vài tấn với sức người đã kéo vào trận địa với khoảng cách hàng chục km qua núi cao, vực sâu, dốc dài và độ dốc có chỗ tới 60 độ. Cũng chỉ với cuốc, xẻng và đôi bàn tay chai sạn chiến sĩ ta đã đào hàng trăm km đường hào, đào xuyên qua cả hàng rào và lô cốt địch. Giuyn Roa, cựu Đại tá không quân Pháp phải thừa nhận: “Mặc dù nhiều tấn bom đã trút xuống các trục lộ giao thông nhưng tuyến tiếp viện của Việt Minh không bao giờ bị đứt. Không phải viện trợ của Trung Quốc đã giúp Việt Minh thắng tướng Nava mà chính những chiếc xe đạp nhãn hiệu Peugeot thồ được từ 200 đến 300 kg hàng được điều khiển bởi những dân công, những con người ăn chưa đủ no và ngủ ngay trên nền đất, dưới những tấm ni lông. Tướng Nava bị đánh bại không phải bởi các phương tiện chiến tranh mà là do trí thông minh và ý chí quyết thắng của đối phương” (Giuyn Roa, Trận Điện Biên Phủ, NXB Giulia, Paris, 1964, tr. 357 – 358). Trải qua 56 ngày đêm “khoét núi, ngủ hầm mưa dầm, cơm vắt”, với phương châm tác chiến “đánh chắc, tiến chắc” phù hợp, đầy thông minh, sáng tạo, với sự chuẩn bị toàn diện, chu đáo, sự tập trung lãnh đạo, chỉ huy của Đảng ủy, Bộ chỉ huy Chiến dịch, với ý chí quyết chiến – quyết thắng quân và dân ta đã đập tan tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, một pháo đài mà thực dân Pháp khẳng định là “không thể công phá” và “bất khả xâm phạm”. Tinh thần thông minh, sáng tạo ở chiến dịch Điện Biên Phủ có thể nói rất nhiều từ người chỉ huy cao nhất đến người chiến sĩ và của nhân dân ta tất cả cho cuộc đọ trí lớn giữa dân tộc Việt Nam và thực dân Pháp xâm lược. Tự hào mà nói đó là chiến thắng của trí tuệ Việt Nam trước kẻ thù xâm lược.

Từ chiến thắng Điện Biên Phủ 1954 đến nay đã tròn 70 năm, đất nước ta đã ở một vị thế hoàn toàn khác, như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay.”. Đây chính là cơ sở, tiền đề để biến ước mơ, khao khát trở thành hoài bão, khát vọng đất nước hùng cường, thịnh vượng của thế hệ trẻ Việt Nam hiện nay (Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, 2024)

3. Khát vọng đất nước hùng cường của sinh viên thời kì cách mạng công nghiệp 4.0

Nước ta đang bước vào giai đoạn mới với khát vọng mới – khát vọng về một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng. Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã xác định mục tiêu, nỗ lực phấn đấu đến 2025 Việt Nam là nước đang phát triển có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp; đến 2030, là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; và đến 2045, trở thành nước phát triển, có thu nhập cao. (Đảng Cộng sản Việt Nam, 2021). Để khát vọng đó thành hiện thực, sinh viên là lực lượng quan trọng nhất, là “rường cột nước nhà, là chủ nhân tương lai của đất nước, là lực lượng xung kích trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” tiên phong gánh vác sứ mệnh xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng, cụ thể là:

– Chiếm lĩnh tri thức, làm chủ khoa học và công nghệ

Sinh viên là những thanh niên có giáo dục, có sức khỏe, có hoài bão lớn lao chinh phục đỉnh cao tri thức của nhân loại, nâng cao phẩm giá trí tuệ, làm rạng danh nước nhà. Như Bác Hồ đã dạy “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em.”. Không có quốc gia nào giàu mạnh mà giáo dục lại yếu kém, khoa học và công nghệ lại lạc hậu do vậy muốn đất nước hùng cường thì chỉ có thể là chiếm lĩnh được những đỉnh cao tri thức, làm chủ được khoa học – công nghệ. Lê-nin đã từng nói: “… không có tri thức là không có chủ nghĩa xã hội” (V. I. Lê-nin, 2005). Ngày nay khoa học – công nghệ đã trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp quan trọng, hàm lượng chất xám kết tinh trong mỗi sản phẩm hàng hoá ngày càng cao cho nên ai làm chủ được công nghệ người đó có ưu thế cạnh tranh cả về giá thành và chất lượng sản phẩm. Lê-nin cũng đã nói: “Chiến thắng của chế độ xã hội này với chế độ xã hội khác xét cho cùng là năng suất lao động”, muốn năng suất thì phải áp dụng khoa học – công nghệ. Với mỗi con người ngày nay cũng vậy, muốn trở thành có giá trị cho xã hội thì phải có tri thức, mang tri thức đó làm giàu cho mình và cho xã hội, làm cho “dân giàu, nước mạnh” đúng như Đảng ta đã khẳng định.

Mỗi đoàn viên thanh niên nói chung và sinh viên nói riêng phải sống có lí tưởng, có ước mơ, hoài bão cao đẹp, trung thực, có tinh thần cảnh giác, tuân thủ nghiêm pháp luật, xây dựng hình mẫu thanh niên thời kì mới “tâm trong, trí sáng, hoài bão lớn”.

– Làm giàu một cách chân chính

Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê thu nhập bình quân đầu người của nước ta năm 2023 là 4200 USD/ người/ năm, đạt mức thu nhập trung bình, so với các nước trên thế giới trước hết là khu vực như Thái Lan, In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a,… ta cũng thấp hơn, do vậy làm giàu là một khát vọng chính đáng, phải làm cho khát vọng đó đủ lớn, biến nó thành hiện thực là trách nhiệm của tất cả mọi người Việt Nam, trong đó tiên phong là thanh niên, sinh viên. Sinh viên không chỉ chiếm lĩnh tri thức, học cách làm giàu và phải làm giàu cho mình và cho đất nước, tuy nhiên phải làm giàu chân chính, không vi phạm pháp luật, đạo đức… Đất nước có ngoại xâm thì khát vọng là đánh thắng giặc ngoại xâm giành độc lập dân tộc, đất nước hoà bình rồi thì khát vọng làm giàu, đó chính là khát vọng chân chính và làm giàu đó là cách thức và cũng là để xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng, ông cha ta đã từng nói, “Quốc phú, Binh cường” đó là một chân lí.

– Cống hiến thật nhiều cho đất nước

Khát vọng tuổi trẻ đó chính là “Đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho ta mà tự hỏi ta đã làm gì cho Tổ quốc hôm nay”, khát vọng của đoàn viên thanh niên mà trong đó sinh viên tiên phong trên con đường học tập để cống hiến thật nhiều cho Tổ quốc. Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, trên mọi lĩnh vực, trong chiến đấu và xây dựng đất nước thì công sức của tuổi trẻ luôn giữ vai trò đặc biệt quan trọng. Do vậy, để xây dựng đất nước hùng cường, thì khát vọng của sinh viên đầu tiên phải là khát vọng cống hiến tuổi trẻ đem hết sức mình làm nên kì tích trong xây dựng nước nhà ngày nay như các chiến sĩ năm xưa đã làm nên kì tích Điện Biên Phủ. Với tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám dấn thân, với lòng nhiệt huyết và tri thức của tuổi trẻ để cống hiến sức mình cho đất nước phồn vinh, hạnh phúc, nói không với tiêu cực, lợi ích cá nhân, đấu tranh với tham nhũng, lãng phí thì chắc chắn khát vọng đất nước giàu mạnh hùng cùng sẽ thành hiện thực.

– Đưa đất nước “sánh vai với các cường quốc năm châu”

Từ xa xưa, dân tộc Việt Nam đã luôn hướng tới khát vọng độc lập, tự do, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh và đã trải qua những cuộc chiến tranh giành độc lập, tự do, những cuộc đấu bảo vệ Tổ quốc dưới sự lãnh đạo của Đảng thông qua những chủ trương, đường lối, chính sách phù hợp với sự phát triển từng giai đoạn của cách mạng Việt Nam. Trong Lời kết thúc buổi ra mắt của Đảng Lao động Việt Nam, ngày 3/3/1951, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: Các chính sách quân sự, chính trị, kinh tế, văn hoá… của Đảng Lao động Việt Nam là để “làm cho nước Việt Nam ta: Độc lập – Thống nhất – Dân chủ – Phú cường” (Hồ Chí Minh, 2011). Ngày nay khát vọng đó còn mạnh mẽ, còn cháy bỏng nhiều hơn khi đất nước có một cơ đồ phát triển chưa bao giờ có, khi cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang tạo ra lợi thế để các nước phát triển sau rút ngắn khoảng cách với các nước đã phát triển. Chúng ta dù là nước thuộc địa nhưng bằng sức mạnh nội sinh của dân tộc, đã giành được độc lập, tự do cho đất nước, đánh bại thực dân Pháp mà đỉnh cao là chiến dịch Điện Biên Phủ. Ngày nay khát vọng về một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng luôn khát vọng, là mong muốn trong mỗi con người Việt Nam, đặc biệt là sinh viên để đưa nước ta “sánh vai với các cường quốc năm châu” như mong muốn của Hồ Chủ Tịch lúc sinh thời. Khát vọng đó nó xuất phát từ lòng tự hào dân tộc, vì ai ai cũng tự hào về dân tộc mình, mong muốn Tổ quốc mình giàu mạnh.

4. Biện pháp phát huy tinh thần chiến thắng Điện Biên Phủ, lan toả mạnh mẽ khát vọng đất nước hùng cường cho sinh viên

Việc truyền lửa ý chí, tinh thần, lòng yêu nước của các chiến sĩ Điện Biên cho sinh viên ngày nay là nhiệm vụ, là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, của cả hệ thống chính trị, toàn xã hội, trong đó ngành giáo dục là tiên phong. Đội ngũ giảng viên Giáo dục quốc phòng và an ninh giữ vai trò rất lớn trong việc xây dựng cho sinh viên lòng tự hào dân tộc, ý chí tự lực, tự cường, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, năng động, sáng tạo, nỗ lực vươn lên làm chủ trên mọi lĩnh vực đời sống, phục vụ hiệu quả sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Chúng ta tin tưởng rằng, thế hệ trẻ sẽ phát huy việc học tập của mình, đem những hiểu biết đó để phục vụ cho bản thân và phục vụ cho xã hội, mãi mãi giữ gìn được những thắng lợi, những điều mà ông cha ta đã truyền lại.

– Chú trọng giáo dục lan toả lòng yêu nước cho sinh viên

Cha ông chúng ta quyết không cam chịu làm nô lệ, đã phát huy cao độ lòng yêu nước – chủ nghĩa anh hùng cách mạng, dũng cảm, sáng tạo đánh thắng mọi kẻ thù xâm lược, hoàn thành vẻ vang sự nghiệp giải phóng dân tộc. Thế hệ trẻ hôm nay phải biết nêu cao lòng yêu nước, tinh thần độc lập tự chủ, tự tôn dân tộc, tự lực tự cường, không cam chịu nghèo nàn và lạc hậu, quyết tâm vượt qua khó khăn để xây dựng cuộc sống tốt đẹp, đất nước giàu mạnh. Chỉ có lòng yêu nước nồng nàn mới chi phối mạnh mẽ tình cảm của tuổi trẻ với đất nước, với tinh thần đổi mới, sáng tạo, khởi nghiệp để làm giàu cho đất nước, cho bản thân, gia đình, xã hội; làm giàu chính đáng, không vi phạm pháp luật, không tham nhũng, tham ô, lãng phí; say mê nghiên cứu khoa học để cống hiến cho Tổ quốc, cho nhân loại. Chỉ có lòng yêu nước thiết tha mới giáo dục, rèn luyện ra những con người đủ trí tuệ, tài năng và đức độ hiện thực hoá khát vọng đất nước hùng cường, thịnh vượng.

Trong giảng dạy mỗi giảng viên cũng cần nhận thức vai trò của mình để hiện thực hoá khát vọng hùng cường đó. Trong từng bài giảng, từng câu chuyện, người thầy cần gợi nên niềm tự hào, tự tôn dân tộc, truyền thống lịch sử anh hùng của dân tộc, ý chí, niềm khao khát được tham gia xây dựng và phát triển đất nước trong thời đại mới. Từng nhà trường phải tạo nên một môi trường đổi mới, hội nhập, năng động, sáng tạo và phát triển để khơi dậy, hình thành khát vọng cho sinh viên. Trong đó, những hạn chế, tồn tại, tiêu cực, tệ nạn xã hội… sẽ phải nhường chỗ cho sự năng động, đổi mới, sáng tạo và cơ hội khẳng định, phát triển… như vậy sinh viên sẽ trưởng thành, họ sẽ thực sự trở thành chủ nhân đất nước với những trách nhiệm và hành động cụ thể để góp phần xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng, để đạt được những mục tiêu như Nghị quyết Đại hội XIII đã xác định, đến năm 2045 “nước ta trở thành nước công nghiệp hiện đại, có thu nhập cao…”.

– Nêu cao tinh thần đoàn kết của chiến sĩ Điện Biên lan toả cho sinh viên

 Trong khó khăn gian khổ, trong mưa bom bão đạn chiến sĩ Điện Biên vẫn kề vai sát cánh bên nhau, đoàn kết một lòng động viên nhau quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ, với tinh thần “tất cả cho chiến thắng Điện Biên Phủ”. Thật là “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết / Thành công, thành công, đại thành công.”. Thế hệ trẻ được sinh ra và lớn lên trong bầu trời hoà bình của Tổ quốc Việt Nam, nền hoà bình mà thế hệ đi trước đã đánh đổi bằng biết bao xương máu. Tuổi trẻ hôm nay được biết chiến thắng Điện Biên Phủ qua những bài học lịch sử, những trang sách, bài ca, những thước phim tư liệu, những câu chuyện, hay lời kể của nhân chứng lịch sử… giúp các em cảm nhận sâu sắc chiến thắng Điện Biên Phủ mãi mãi là niềm tự hào của các thế hệ người Việt Nam, là biểu tượng sáng ngời của ý chí quyết tâm và sức mạnh Việt Nam đoàn kết của dân tộc ta. Thế hệ trẻ hôm nay phải luôn khắc ghi công ơn của các thế hệ đi trước; phấn đấu kế tục sự nghiệp anh dũng trong chiến đấu của ông cha trước đây để thực hiện khát vọng xây dựng một Việt Nam hùng cường, đó chính là sự tri ân của thế hệ trẻ hôm nay đối với cha ông.

– Xây dựng ý chí quyết tâm trong học tập, bản lĩnh dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm cho sinh viên

Phát huy tinh thần quyết chiến, quyết thắng của chiến thắng Điện Biên Phủ, chúng ta phải có ý chí, niềm tin, khát vọng vươn lên, xây dựng đất nước Việt Nam thịnh vượng. Biến quyết tâm thành hành động, thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Tạo mọi thuận lợi để người học và người thầy không ngừng đổi mới, sáng tạo, khởi nghiệp, thúc đẩy giáo dục phát triển toàn diện, hài hoà giữa đức với tài, xây dựng con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của đất nước. Xây dựng đất nước hùng cường cần phải có quyết tâm cao độ với tinh thần dám nghĩ dám làm, không sợ khó khăn gian khổ, vượt qua mọi gian nan thử thách mới có thể thành công. Ngày nay Đảng ta cũng đang nêu cao tinh thần đó, do vậy các em sinh viên cần phải được nuôi dưỡng và khuyến khích ngay từ khi còn trên ghế nhà trường làm hành trang khởi nghiệp và trong công việc sau này.

– Lan toả tinh thần học tập sáng tạo, dấn thân, gương mẫu, tiên phong

Phát huy tinh thần chiến thắng Điện Biên Phủ Phủ năm xưa, toàn xã hội, đặc biệt là ngành giáo dục, cần lan toả khát vọng hùng cường đến toàn thể đội ngũ của ngành, nhất là với học sinh, sinh viên. Những chủ nhân tương lai của đất nước cần hình thành dần niềm khao khát được tham gia xây dựng đất nước hùng cường và thể hiện trách nhiệm, có sự phấn đấu ngay từ bây giờ. Niềm khao khát có thể phát triển thành hoài bão, động lực, in đậm vào tiềm thức và sẽ biến thành những hành động cụ thể, thiết thực trong tương lai. Trách nhiệm có thể giúp nhận thức rõ điều kiện hiện tại và xu hướng phát triển của đất nước với đầy đủ thời cơ và thách thức, khả năng phát huy và đóng góp của từng cá nhân trong từng thời điểm. Sự phấn đấu của từng sinh viên để giành được nhiều thành tựu vừa mang ý nghĩa cho bản thân vừa cho xã hội, làm phát triển nhu cầu được đóng góp, cống hiến của mỗi người. Những điều đó không tự dưng có mà cần được gợi mở, lan toả, khích lệ, truyền cảm hứng. Cũng như năm xưa nhiều thế hệ người thầy đã hun đúc lòng yêu nước, khát vọng tự do cho học sinh, sinh viên để họ “xếp bút nghiên” tham gia công cuộc giành độc lập (Nguyễn Minh Hải, 2024). Khát vọng lớn nhất của thanh niên thời xưa là được xông pha nơi chiến trường, chiến đấu vì độc lập, tự do của Tổ quốc. Ngày nay, thế hệ trẻ có những điều kiện phát triển tốt hơn, có nhiều cơ hội, nhiều hoài bão, ước mơ. Vì vậy, thanh niên không nên để tuổi trẻ trôi đi lãng phí và vô ích; phải chuyên cần học tập, rèn luyện, phấn đấu biến ước mơ thành hiện thực. Tăng cường lan toả tinh thần chiến thắng Điện Biên Phủ, giúp sinh viên biết phát huy trí thông minh, sáng tạo, dám nghĩ dám làm, dám đổi mới, dám khởi nghiệp góp phần quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

5. Kết luận

Phát huy tinh thần Điện Biên Phủ, dân tộc ta đã viết tiếp bản anh hùng ca chói lọi trong thời đại Hồ Chí Minh lập nên chiến công hiển hách Điện Biên Phủ trên không năm 1972; chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Tư tưởng cốt lõi nhất của tinh thần Điện Biên Phủ là ý chí quyết chiến, quyết thắng của dân tộc, khát vọng vươn tới độc lập, tự do, hạnh phúc của nhân dân Việt Nam. Tinh thần đó sẽ được lan toả mạnh mẽ cho sinh viên thông qua các biện pháp thiết thực cụ thể đó là: chú trọng giáo dục lan toả lòng yêu nước cho sinh viên, nêu cao tinh thần đoàn kết của chiến sĩ Điện Biên lan toả cho sinh viên ngày nay, xây dựng ý chí quyết tâm trong học tập, bản lĩnh dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới, dám chịu trách nhiệm cho sinh viên, lan toả tinh thần học tập sáng tạo, dấn thân, gương mẫu, tiên phong. Tinh thần Điện Biên Phủ sống mãi, động viên, thúc giục thế hệ trẻ vững bước kế tục sự nghiệp của cha ông biến khát vọng đất nước hùng cường, thịnh vượng thành hiện thực. Bằng khối óc và bàn tay của mình, bằng tài năng và sự sáng tạo của con người Việt Nam chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng rằng sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước sẽ thành công. Sinh viên thời kì cách mạng công nghiệp 4.0 của chúng ta sẽ làm rạng danh đất nước từ khát vọng hùng cường đang được lan toả mạnh mẽ.

Thiếu tướng, Tiến sĩ Trần Ngọc Thanh

Vụ trưởng Vụ Giáo dục Quốc phòng và An ninh, Bộ Giáo dục và Đào tạo

Kỷ yếu hội thảo: 70 NĂM CHIẾN THẮNG ĐIỆN BIÊN PHỦ – GIÁ TRỊ LỊCH SỬ VÀ BÀI HỌC CHO CÔNG TÁC GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH HIỆN NAY 

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam (2022), Hiện thực hoá khát vọng xây dựng đất nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, số ra 07/05/2022.

Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam (2024), Kí ức chiến thắng Điện Biên Phủ nuôi dưỡng mạch ngầm phát triển, số ra 01/03/2022.

Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Hà Nội: NXB Chính trị quốc gia.

Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 15, Hà Nội: NXB Chính trị Quốc gia. Nguyễn Minh Hải (2024), Lan toả khát vọng hùng cường cho học sinh, số ra 01/03/2024. V. I. Lênin (2005). Toàn tập, Tập 37. Hà Nội: NXB Chính trị Quốc gia.

Phan Văn Giang (2024), Chiến thắng Điện Biên Phủ bài học đối với sự nghiệp xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, Kỉ yếu Hội thảo cấp Quốc gia “Chiến thắng Điện Biên Phủ với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”, NXB QĐND, 2024.

Lương Cường (2024), Chiến thắng Điện Biên Phủ bài học về phát huy tinh thần quyết chiến, quyết thắng. Kỉ yếu Hội thảo cấp Quốc gia “Chiến thắng Điện Biên Phủ với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”, NXB QĐND, 2024.

Nguyễn Xuân Thắng (2024), Chiến thắng Điện Biên Phủ đỉnh cao bản lĩnh, trí tuệ Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh. Kỉ yếu Hội thảo cấp Quốc gia “Chiến thắng Điện Biên Phủ với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”, NXB QĐND., 2024.

Nguyễn Trọng Nghĩa (2004), Chiến thắng Điện Biên Phủ thắng lợi của sức mạnh Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh. Kỉ yếu Hội thảo cấp Quốc gia “Chiến thắng Điện Biên Phủ với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”, NXB QĐND, 2024..

Xuân Thuận (2024), Tinh thần quyết chiến, quyết thắng của dân tộc Việt Nam trong chiến dịch Điện Biên Phủ. Trường Chính trị Bình Thuận.