Tài liệu khẩu vấn là một dạng tài liệu đã được đề cập tới trong Đề án “Sưu tầm tài liệu lưu trữ quý, hiếm của Việt Nam và về Việt Nam”, tuy nhiên kết quả thực hiện ban đầu còn khá hạn chế. Một trong những yếu tố cần xem xét là tài liệu khẩu vấn có thuộc dạng quý, hiếm cần sưu tập hay không? Dựa trên các tiêu chí nào để xác định? Trên cơ sở đó, bài viết này đã lý giải tài liệu khẩu vấn cần đưa vào trong các sưu tầm tài liệu lưu trữ quý, hiếm bởi những giá trị có thể có của nó mà không tìm được từ các nguồn tài liệu khác; từ bối cảnh lịch sử Việt Nam còn nhiều vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu trong khi thời gian là có hạn với các nhân chứng. Từ góc độ lý thuyết, tác giả cũng đưa ra một số tiêu chí để các cơ quan Lưu trữ có thể sử dụng trong đánh giá giá trị tài liệu khẩu vấn, tập trung ở bốn yếu tố: chủ đề, nhân chứng, phỏng vấn, gỡ băng.
Như chúng ta đã biết, tài liệu lưu trữ quý, hiếm là tài liệu có giá trị đặc biệt, hiếm có về nội dung thông tin hoặc hình thức vật mang tin. Việc tiến hành sưu tầm đối với các tài liệu này ngoài ý nghĩa bổ sung nguồn thông tin giá trị cho mỗi lưu trữ còn góp phần gìn giữ những di sản quý báu của dân tộc. Xuất phát từ thực tế, nhiều tài liệu quý, hiếm còn đang phân tán ở nhiều nơi (trong nước và ngoài nước), thuộc sở hữu của nhiều đối tượng (tổ chức và cá nhân), cần được sưu tầm và bảo quản để phục vụ nhu cầu khai thác, Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước đã xây dựng Đề án “Sưu tầm tài liệu lưu trữ quý, hiếm của Việt Nam và về Việt Nam”. Đề án đã nêu rõ cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn cũng như lập danh mục các tài liệu quý, hiếm cần được sưu tầm. Ngày 31 tháng 5 năm 2012, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 644/QĐ-TTg phê duyệt nội dung Đề án. Để hướng dẫn thực hiện, ngày 13 tháng 8 năm 2013, Bộ Nội vụ cũng đã ra Quyết định số 922/QĐ-BNV phê duyệt kế hoạch tổng thể thực hiện Đề án “Sưu tầm tài liệu lưu trữ quý, hiếm của Việt Nam và về Việt Nam” từ năm 2012-2020. Ngoài ra, các lưu trữ lịch sử cấp tỉnh trong những năm qua cũng đã tiến hành nhiều hoạt động sưu tầm đối với các tài liệu có giá trị đặc biệt đối với lịch sử địa phương, tiêu biểu như Hà Nội, Thừa Thiên Huế, Bình Định,… và thu được những kết quả nhất định.
Một trong những cơ sở quan trọng cho các Đề án sưu tầm tài liệu lưu trữ quý, hiếm là xác định rõ các tiêu chí sưu tầm tài liệu để các cơ quan lưu trữ có thể xác định chính xác giá trị của những tài liệu sẽ được tiến hành thu thập. Vấn đề này cũng đã được đề cập tới trong các văn bản hướng dẫn tương đối cụ thể.
Ví dụ: Quyết định 644/QĐ-TTg đã ghi rõ đối tượng sưu tầm của Đề án: “Tài liệu lưu trữ quý, hiếm bao gồm những tài liệu có giá trị đặc biệt, hiếm có về nội dung, hình thức vật mang tin và thời gian”.
Hay tại Điều 3 quy định tạm thời tiêu chuẩn tài liệu lưu trữ quý, hiếm và quy trình đăng ký, công nhận tài liệu lưu trữ quý, hiếm trên địa bàn Thành phố Hà Nội kèm theo Quyết định số 2659/QĐ-UBND ngày 10 tháng 6 năm 2015 của UBND Thành phố Hà Nội cũng đã hướng dẫn tương đối rõ, trong đó tài liệu được xác định là quý, hiếm khi thuộc diện lưu trữ vĩnh viễn và đáp ứng các yêu cầu về giá trị nội dung, được hình thành trong những hoàn cảnh lịch sử đặc biệt về thời gian, không gian, địa điểm, tác giả, thể hiện trên vật mang tin độc đáo, tiêu biểu của thời kỳ lịch sử.
Như vậy, có thể nói rằng, việc tiến hành sưu tầm tài liệu lưu trữ quý hiếm trong các lưu trữ lịch sử dựa trên những tiêu chí cụ thể là hết sức cần thiết nhằm đảm bảo các tài liệu thu về sẽ có ý nghĩa bổ sung thiết thực và chính xác, gìn giữ được các di sản và nâng cao vai trò của các lưu trữ đối với xã hội. Với cách tiếp cận như vậy, bài viết này cũng muốn hướng tới một đối tượng còn chưa nhiều hiện nay trong lưu trữ, đó là tài liệu khẩu vấn. Tuy còn nhiều vấn đề cần được làm sáng tỏ thêm từ góc độ lý luận cũng như thực tế, song tác giả cũng mong muốn có thêm tiếng nói để các cơ quan về lưu trữ có sự quan tâm tới dạng tài liệu này, tuy không mới với thế giới nhưng còn rất hiếm trong các lưu trữ tại Việt Nam.
1. Vị trí của tài liệu khẩu vấn trong các đề án sưu tầm tài liệu lưu trữ quý, hiếm
Tài liệu khẩu vấn là sản phẩm của việc nghiên cứu lịch sử thông qua việc phỏng vấn các cá nhân về những hồi ức và trải nghiệm của họ trong quá khứ gắn liền với những giai đoạn lịch sử nhất định bằng các phương tiện kỹ thuật ghi âm, ghi hình. Nó là nguồn bổ sung cần thiết cho các cơ quan lưu trữ để làm phong phú thêm nguồn thông tin, đặc biệt với các khoảng trống lịch sử, thiếu tài liệu phục vụ nghiên cứu. Trên thực tế, cho đến thời điểm hiện nay, Việt Nam chưa có những quy định cụ thể đối với dạng tài liệu này trong các lưu trữ. Tuy vậy, trong Đề án “Sưu tầm tài liệu lưu trữ quý, hiếm của Việt Nam và về Việt Nam” giai đoạn 2012-2020, tài liệu khẩu vấn đã được nhắc tới như một loại hình tài liệu cần sưu tập vào lưu trữ: “Xây dựng tài liệu lịch sử khẩu vấn (phỏng vấn, ghi âm, ghi hình,…) đối với cá nhân người nước ngoài là các nhà hoạt động chính trị, quân sự, ngoại giao, nhân chứng lịch sử, các nhà khoa học, các văn nghệ sỹ,… để bổ sung cho các sự kiện lịch sử Việt Nam”.
Điều này đã tạo tiền đề để năm 2012-2013, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia III đã thực hiện Chương trình “Gặp gỡ nhân chứng lịch sử” thuộc Đề án “Sưu tầm tài liệu lưu trữ quý hiếm”. Trong Chương trình này, Trung tâm đã tiến hành ghi lại cuộc phỏng vấn đối với một số nhân chứng của các sự kiện trong Chiến tranh Việt Nam từ 1946-1975.
– Sự kiện Chiến dịch Việt Bắc năm 1947
– Sự kiện Ngã ba Đồng Lộc năm 1968
– Sự kiện Thành cổ Quảng Trị năm 1972
– Sự kiện Điện Biên Phủ trên không năm 1972.
Tuy nhiên, đây vẫn là hoạt động duy nhất liên quan tới sưu tầm tài liệu khẩu vấn của các lưu trữ ở nước ta cho đến nay. Mặc dù rất nỗ lực song việc thực hiện cũng còn nhiều bất cập trong việc lựa chọn nhân chứng, phương pháp phỏng vấn, chưa thực hiện gỡ băng và thiếu các chỉ dẫn liên quan tới phục vụ tra cứu sử dụng. Điều này, ngoài những lý do liên quan tới khó khăn khách quan và chủ quan thì vấn đề thiếu các tiêu chí cụ thể để xác định mức độ quý, hiếm đối với tài liệu khẩu vấn là một thực tế. Tuy nhiên, từ góc độ nghiên cứu, tôi cho rằng, việc đưa tài liệu khẩu vấn là một đối tượng trong các Đề án, Chương trình sưu tầm tài liệu lưu trữ quý hiếm hoàn toàn khả thi bởi các lý do sau đây:
– Xuất phát từ giá trị của tài liệu khẩu vấn. Mặc dù còn tồn tại những hạn chế và không phải không có những tranh cãi về giá trị của tài liệu khẩu vấn ngay tại các nước có nhiều dự án đối với tài liệu này, song phải nhận thấy tài liệu khẩu vấn nếu được thực hiện dựa trên việc nghiên cứu thấu đáo và ghi lại các trải nghiệm và ký ức của các cá nhân đang sống, trong đó nhiều người chưa được công nhận là một phần của lịch sử và khi kết hợp với các dạng bằng chứng khác cho phép chúng ta tạo ra các câu chuyện lịch sử sống động và có sức thuyết phục, cho thấy một quá khứ “chân thực hơn”. Nói một cách khác, thực hiện thu thập ký ức của những nhân chứng lịch sử bổ sung cho các nguồn tài liệu hiện có là một việc cần làm càng sớm càng tốt bởi thời gian là hữu hạn với mỗi người, sưu tầm tài liệu khẩu vấn chỉ thực hiện được khi cá nhân đó còn sống, đủ trí nhớ và sự minh mẫn khi tường thuật lại các trải nghiệm của bản thân. Tài liệu khẩu vấn sẽ trở nên “quý” khi mà nhiều sự kiện có thể được làm sáng tỏ bởi những ký ức tương đồng của những người cùng sống trong một bối cảnh lịch sử nhất định mà có thể không thấy ở những nguồn tài liệu khác. Điều này càng trở nên vô giá khi chúng ta không còn khả năng tiếp nhận thêm nếu những nhân chứng đó không còn nữa.
– Xuất phát từ bối cảnh lịch sử của Việt Nam. Lịch sử Việt Nam kể từ khi Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời năm 1945 cho đến nay còn nhiều vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu. Hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, Chiến tranh biên giới phía Bắc, Tây Nam, bối cảnh trước và sau đổi mới,… đều có thể là chủ đề cho các dự án sưu tầm tài liệu khẩu vấn khi mà nhiều nhân chứng hiện vẫn còn sống. Việc phát hiện các khoảng trống lịch sử là yếu tố tiên quyết để thúc đẩy việc sưu tầm tài liệu khẩu vấn. Khác với những tài liệu truyền thống, phương pháp khẩu vấn tiếp cận từ những con người bình thường nhất trong xã hội, vì vậy, tài liệu sưu tập về phản ánh lịch sử một cách chân thực, đa dạng và đó có thể là sự khởi tạo cho những nhu cầu nghiên cứu sau này mà khó có thể bù đắp từ những nguồn khác. Các lưu trữ cấp tỉnh cũng hoàn toàn có thể xác định những vấn đề liên quan tới lịch sử địa phương mà có thể tiến hành sưu tầm tài liệu khẩu vấn với những đối tượng phù hợp.
Ví dụ: Lưu trữ tỉnh Thừa Thiên Huế có thể xây dựng những dự án liên quan tới khẩu vấn hậu duệ con cháu Nhà Nguyễn hiện còn sống tại địa phương để phục vụ cho việc nghiên cứu lịch sử về triều đại phong kiến cuối cùng của Việt Nam. Hay một số tỉnh Tây Nguyên có thể có các dự án khẩu vấn đối với đồng bào là cư dân từ các địa phương đến xây dựng vùng kinh tế mới.
– Tài liệu khẩu vấn hiện vẫn là “hiếm” trong các lưu trữ ở Việt Nam bởi gần như nó hoàn toàn chưa có trong nhiều lưu trữ lịch sử. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa mặc nhiên tài liệu khẩu vấn sẽ dễ dàng trở thành đối tượng sưu tầm nếu nó không đáp ứng được các yêu cầu về nội dung. Mặt khác, các yếu tố nguồn lực con người, cơ sở vật chất của các cơ quan lưu trữ là một vấn đề cần được đầu tư, giải quyết nếu muốn đưa tài liệu khẩu vấn bổ sung vào các kho lưu trữ.
2. Tiêu chí sưu tầm tài liệu khẩu vấn như một dạng tài liệu quý, hiếm
Như đã nói ở trên, việc tiến hành sưu tầm tài liệu khẩu vấn thuộc các Đề án sưu tầm tài liệu lưu trữ quý, hiếm phải được thực hiện trên cơ sở có các tiêu chí rõ ràng. Điều này cần phải được làm sáng tỏ bằng những hướng dẫn cụ thể của các cơ quan quản lý về lưu trữ. Song trong bối cảnh hiện nay, các vấn đề lý luận về tài liệu khẩu vấn còn đang tiếp tục nghiên cứu thì việc đưa ra các tiêu chí cụ thể trong các văn bản là một khó khăn. Từ góc độ cá nhân, tôi cho rằng, để xác định rõ vị trí tài liệu khẩu vấn trong các đề án sưu tầm tài liệu lưu trữ quý, hiếm thì ngoài những tiêu chuẩn chung hiện nay còn cần thỏa mãn các khía cạnh sau:
2.1. Chủ đề của bộ sưu tập
Đây có thể coi là yếu tố quan trọng và đóng vai trò quyết định đối với giá trị của tài liệu khẩu vấn khi được sưu tầm vào các cơ quan lưu trữ. Việc xác định chủ đề phải căn cứ trên cơ sở phù hợp với yêu cầu về nội dung tài liệu cần sưu tầm của các đề án. Tuy vậy, để tránh trùng lặp và thể hiện được tính riêng biệt của mình, chủ đề nội dung của các sưu tầm tài liệu khẩu vấn cần đảm bảo các tiêu chí:
+ Tính mới: Đối với các vấn đề của lịch sử, việc tìm ra các khoảng trống trong nghiên cứu hoặc vấn đề còn chưa rõ ràng là một yêu cầu khó trong việc lựa chọn chủ đề cho các bộ sưu tập tài liệu khẩu vấn. Tuy nhiên, với tính chất của một đề án sưu tầm tài liệu lưu trữ quý hiếm thì đây được coi là yêu cầu bắt buộc để làm tăng giá trị của chúng trong lưu trữ. Chính vì vậy, ưu tiên hàng đầu của các cơ quan lưu trữ là phải chứng minh được nội dung của các tài liệu khẩu vấn là một nguồn bổ sung cho những thiếu hụt từ các nguồn tài liệu lưu trữ khác. Muốn như vậy, việc tránh lặp lại những vấn đề đã được làm sáng tỏ hoặc có nhiều nguồn tài liệu đáng tin cậy hơn là yêu cầu mang tính bắt buộc. Song, tài liệu khẩu vấn liên quan tới hồi ức của các cá nhân nên các chủ đề cũng nên tránh tập trung quá nhiều vào các vấn đề nhạy cảm, mang tính riêng tư mà không phải ai cũng dễ dàng chia sẻ, dù đó có thể là khía cạnh mới mà ít được đề cập tới trong các tài liệu khác.
+ Tính cụ thể: Như đã nói ở trên, việc xác định các khoảng trống lịch sử để làm chủ đề cho bộ sưu tập là không đơn giản. Chính vì vậy, chủ đề của các bộ tài liệu khẩu vấn không nhất thiết phải trải dài qua các giai đoạn hoặc gắn liền những mốc lịch sử quan trọng mà nên theo các vấn đề cụ thể và rõ ràng để người sử dụng sau này dễ dàng trong việc tiếp cận khai thác. Mặt khác, yêu cầu này cũng đòi hỏi sự am tường kiến thức lịch sử của cán bộ lưu trữ đối với các vấn đề được lựa chọn.
+ Tính phù hợp: Mỗi cơ quan lưu trữ đều có chức năng thu thập tài liệu thuộc những nguồn khác nhau, đó có thể là một giai đoạn lịch sử hoặc một không gian địa lý cụ thể. Chính vì vậy, chủ đề sưu tầm tài liệu khẩu vấn cần phải đảm bảo phù hợp với chức năng đó nhằm thuận lợi trong việc thuyết minh, xây dựng đề án sưu tầm và cũng tránh sự chồng chéo giữa các lưu trữ.
2.2. Nhân chứng
Nhân chứng là một trong những yếu tố đảm bảo chính cho chất lượng của các thông tin trong sưu tầm tài liệu khẩu vấn. Khác với tài liệu lưu trữ cá nhân, nhân chứng trong tài liệu khẩu vấn không nhất thiết phải là các cá nhân tiêu biểu nhưng việc lựa chọn ai là người được phỏng vấn cần dựa trên một số tiêu chí:
+ Hồ sơ nhân chứng đầy đủ và rõ ràng. Nhân chứng phải phù hợp với chủ đề của bộ sưu tập tài liệu khẩu vấn. Điều này là tất yếu bởi nó sẽ ảnh hưởng tới chất lượng phỏng vấn sau này. Việc xác định mức độ phù hợp cần dựa trên hiểu biết về tiểu sử người được mời phỏng vấn và phải được các cơ quan lưu trữ thẩm định trước khi tiến hành. Chính vì vậy, mỗi nhân chứng cần có hồ sơ riêng, trong đó nên có các dữ kiện để chứng minh sự phù hợp của nhân chứng với chủ đề của bộ tài liệu khẩu vấn như: lý lịch, giấy tờ tùy thân, ảnh, kỷ vật (nếu có),…
+ Đảm bảo yếu tố bản quyền. Do liên quan tới các vấn đề về quyền riêng tư của nhân chứng và quyền tác giả đối với chủ sở hữu là các cơ quan lưu trữ, vì vậy, để tránh những rắc rối pháp lý không đáng có về sau, việc tiến hành phỏng vấn cần có sự thỏa thuận bằng văn bản giữa các bên trên cơ sở các quy định về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của Nhà nước.
+ Số lượng mẫu được phỏng vấn. Trên thực tế không có quy chuẩn chung nào cho vấn đề này bởi nó còn tùy thuộc chủ đề sưu tầm, khả năng tiếp cận nhân chứng, nguồn lực của cơ quan lưu trữ,… Tuy nhiên, các nhân chứng được phỏng vấn về cùng một chủ đề hoặc một giai đoạn lịch sử nên có đủ mẫu tối thiểu để tiến hành phỏng vấn riêng, phỏng vấn nhóm, phỏng vấn chéo nhằm thuận lợi cho việc đối chiếu, xác minh thông tin khi cần.
2.3. Phỏng vấn
Đây là hoạt động mà thông qua đó để tiếp nhận thông tin từ hồi ức của các nhân chứng. Giá trị của các thông tin từ tài liệu khẩu vấn phụ thuộc không nhỏ vào chất lượng của hoạt động phỏng vấn. Chính vì vậy, phỏng vấn để đạt hiệu quả cao cần đảm bảo các tiêu chí:
+ Nội dung phỏng vấn: Quá trình thực hiện khẩu vấn thường được dựa trên bảng hỏi của người phỏng vấn nhằm chủ động trong việc gợi mở vấn đề khi cần. Tuy nhiên, hoạt động này chỉ được coi đạt yêu cầu trên cơ sở tôn trọng sự thật khách quan thông qua mạch hồi ức của nhân chứng; các câu hỏi mang tính chất định hướng trả lời hoặc chuẩn bị sẵn thông tin từ trước cần được coi là sự vi phạm đối với những nguyên tắc cơ bản của sưu tầm tài liệu khẩu vấn.
+ Thời lượng phỏng vấn: Một cuộc phỏng vấn quy chuẩn nên được diễn ra từ 1,5- 2 tiếng là phù hợp. Các cuộc phỏng vấn kéo dài có thể gây cảm giác mệt mỏi với người được phỏng vấn, ảnh hưởng tới tính chính xác trong hồi ức của họ. Ngoài ra, việc phỏng vấn cá nhân bao nhiêu lần tùy thuộc vào khả năng ghi nhớ, tính hấp dẫn, mức độ chân thực trong các trải nghiệm của họ
hoặc sự chủ động đề xuất các buổi ghi âm thêm từ phía người phỏng vấn.
+ Chất lượng băng ghi âm, ghi hình. Khác với tài liệu lưu trữ nghe nhìn được hình thành cùng thời điểm diễn ra sự kiện, các băng ghi âm, ghi hình trong tài liệu khẩu vấn chủ yếu có giá trị minh chứng cho các câu chuyện được kể lại các vấn đề trong quá khứ. Tuy nhiên, các băng ghi này có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc gỡ băng, thẩm định dữ liệu hồi ức nhân chứng của cơ quan lưu trữ và phục vụ nhu cầu người sử dụng khi cần. Chính vì vậy, chất lượng ghi âm, ghi hình thể hiện qua chất lượng âm thanh, hình ảnh, góc quay,… đều có thể ảnh hưởng tới giá trị thông tin tài liệu. Thực tế, khác với phỏng vấn tại trường quay, việc ghi âm tại gia đình, hiện trường sự kiện đều rất có thể
lẫn nhiều tạp âm và việc thiếu thiết bị gây ảnh hưởng tới việc gỡ băng sau này.
2.4. Gỡ băng
Gỡ băng là hoạt động mang tính nghiệp vụ quan trọng trong xử lý đối với các tài liệu khẩu vấn. Nói cách khác, giá trị tài liệu khẩu vấn phụ thuộc rất nhiều vào kỹ năng gỡ băng của cán bộ chuyên môn. Thực tế cho thấy không phải mọi cuộc phỏng vấn đều đem đến giá trị tài liệu như nhau, thời lượng phỏng vấn cũng không phải lúc nào cũng tỷ lệ thuận với lượng thông tin đáng tin cậy là nhiều hay ít. Vì vậy, gỡ băng cần đảm bảo các tiêu chí:
+ Chính xác: Yêu cầu ở đây là các thông tin sau gỡ băng phải thể hiện được toàn bộ thông tin một cách chính xác các phát ngôn của nhân chứng trong phỏng vấn, tránh diễn đạt sai nội dung. Với sự phát triển khoa học như hiện nay, một số lưu trữ ở các nước cho phép sử dụng phần mềm chuyển từ ngôn ngữ nói sang viết một cách tự động trong gỡ băng. Điều này có thể giảm tải thời gian làm việc của cán bộ lưu trữ nhưng sai số trong diễn đạt thông tin là có, đặc biệt trong trường hợp chất lượng âm thanh không tốt hoặc người được phỏng vấn sử dụng nhiều phương ngữ. Vì vậy, gỡ băng thủ công vẫn là hoạt động được coi là đáng tin cậy hơn cả.
+ Các chỉ dẫn đầy đủ. Mục đích chính của gỡ băng nhằm giúp cơ quan lưu trữ sử dụng các biện pháp nghiệp vụ nhằm đánh giá chính xác giá trị của tài liệu sau phỏng vấn, từ đó có các chỉ dẫn thông tin cho người sử dụng. Điều này được thể hiện thông qua các ghi chú cần thiết trong bản tài liệu viết để người sử dụng có thể cân nhắc. Ví dụ tên các địa danh chưa rõ, sự mập mờ trong thái độ của người được phỏng vấn, sự sai lệch về dữ kiện,… sẽ được người gỡ băng ghi chú lại khi cần. Ngoài ra, sẽ hoàn thiện hơn nếu mỗi cuộc phỏng vấn sẽ có một bản tóm tắt phỏng vấn. Đây là chỉ dấu quan trọng để người dùng tin tham khảo trước khi quyết định lựa chọn tài liệu khẩu vấn để sử dụng.
3. Lời kết
Sưu tầm tài liệu lưu trữ quý, hiếm là một hoạt động cần thiết và nhiều ý nghĩa của các cơ quan lưu trữ. Tuy nhiên, để hoạt động này diễn ra một cách hiệu quả thì việc định rõ các tiêu chí là vô cùng quan trọng. Đối với tài liệu khẩu vấn, việc xác định nó có thuộc đối tượng của công tác lưu trữ nói chung và sưu tầm tài liệu lưu trữ quý, hiếm hay không còn phụ thuộc vào quan điểm, nhận thức của các lưu trữ về giá trị của chúng. Chính vì vậy, việc hoàn thiện về lý luận cũng như có thêm các hướng dẫn pháp lý đối với lưu trữ tài liệu khẩu vấn đóng vai trò mở đường cho các hoạt động sưu tầm trên thực tế. Mặt khác, sự chuẩn bị các nguồn lực về con người, cơ sở vật chất để thực hiện các dự án tài liệu khẩu vấn cũng là điều kiện bắt buộc. Bài viết với góc nhìn của cá nhân người nghiên cứu rất mong có được sự chia sẻ, góp ý từ các nhà khoa học, chuyên gia và người quan tâm tới vấn đề này để tài liệu khẩu vấn sẽ phát huy được giá trị trên thực tế.
TS Nguyễn Hồng Duy*
* Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQG HN.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Bộ Nội vụ. (2013). Quyết định số 922/QĐ-BNV ngày 13 tháng 8 năm 2013 phê duyệt kế hoạch tổng thể thực hiện Đề án “Sưu tầm tài liệu lưu trữ quý, hiếm của Việt Nam và về Việt Nam” từ năm 2012-2020. Hà Nội.
- Thủ tướng Chính phủ. (2012). Quyết định số 644/QĐ-TTg ngày 31 tháng 5 năm 2012 phê duyệt nội dung Đề án “Sưu tầm tài liệu lưu trữ quý, hiếm của Việt Nam và về Việt Nam”. Hà Nội.
3. Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội. (2015). Quyết định số 2659/QĐ-UBND ngày 10 tháng 6 năm 2015 quy định tạm thời tiêu chuẩn tài liệu lưu trữ quý, hiếm và quy trình đăng ký, công nhận tài liệu lưu trữ quý, hiếm trên địa bàn Thành phố Hà Nội. Hà Nội.
Tin cùng chuyên mục:
Khó khăn và giải pháp khắc phục trong triển khai nhiệm vụ nộp lưu tài liệu lưu trữ số
Thực trạng triển khai công tác lưu trữ điện tử của Ủy ban Dân tộc
Văn học Sài Gòn 1954-1975 những chuyện bên lề
Sài Gòn 1698-1998 Kiến trúc quy hoạch